حیات اجتماعی و موسیقایی نوازندگان خیابانی در شهر تهران

پدیده ی موسیقی خیابانی، دارای ماهیتی دوسویه است؛ از یک سو موسیقی است و از این منظر هنری ناب محسوب می شود و از سوی دیگر متعلق به فضای عمومی شهر است پس امری اجتماعی به حساب می آید. موسیقی و نوازندگی خیابانی در شهر تهران همواره وجود داشته است، حال آنکه چند سالی است، که در خیابان های شهر شاهد نوازندگانی هستیم که با آنچه در گذشته بوده است، تفاوت هایی دارند. در این گونه ی نوظهور، موسیقی و سازهایی دیده می شود، که نیاز به مهارت حرفه ای در عرصه ی موسیقی دارند. این گونه ی نوظهور، که در این پژوهش گونه ی متأخر نامیده شده است، در مشاهدات اولیه، تفاوت هایی با گونه ی متقدم که پیش تر موجود بوده است دارد. پژوهش حاضر، در راستای پاسخگویی به این پرسش شکل گرفته است که آیا میان موسیقی و نوازندگی خیابانیِ گونه ی متقدم و گونه ی متأخر نسبتی وجود دارد؟ به عبارت دیگر، آیا گونه ی متأخر این پدیده، گونه ی تحول یافته ی نوازندگی خیابانی به شیوه ی گذشته است؟ در این پژوهش به منظور شناخت شرایط وجودی گونه ی متأخر و رابطه ی ماهوی آن با گونه ی متقدم، ابتدا با پیروی از الگوی داستان زندگی داده هایی کیفی از طریق مصاحبه و مشاهده جمع آوری و در آخر با استفاده از تحلیل تأملی مورد تفسیر قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد تفاوت هایی بنیادین میان این دو گونه وجود دارد و همین نشان می دهد نمی توان گونه ی متأخر را نوع تحول یافته ی گونه ی متقدم دانست. سعی در منحصربه فرد بودگی، توجه به مخاطب و محتوای موسیقایی، داشتن تجربه ی حرفه ای در زمینه ی موسیقی و مقاومت در مقابل ترحم دیگران در گونه ی متأخر همگی خصوصیاتی هستند که تفاوت های بنیادین میان این دو گونه از موسیقی و نوازندگی خیابانی در شهر تهران را نشان می دهد.